زمان مورد نیاز مطالعه : 4 دقیقه
نویسنده : مریم نوروزی / مشاور تغذیه
چیتوسان چیست؟
شاید شما هم جز کسانی باشید که در شلف داروخانه، قرص چیتوسان توجه تان را به خودش جلب کرده باشد و بخواهید در مورد این قرص اطلاعات کسب نمایید.
چیتوسان یا کیتوزان نوعی فیبر غذایی است که از اسکلت خارجی سخت پوستان ( خرچنگ، میگو و دیگر صدف داران ) استخراج می شود و به شکل مکمل های غذایی در داروخانه ها موجود می باشد.
چیتوسان یا کیتوزان از کیتین مشتق شده است که کیتین نیز از واحدهای ان استیل گلوکزآمین تشکیل شده است. این فیبر مفید خواص مختلفی برای سلامتی نظیر کمک به لاغری، کاهش کلسترول خون ، بهبود بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی روده) و بهبود عوارض جانبی بیماران مبتلا به نارسایی کلیه دارد که در مقاله زیر به معرفی آنها می پردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید
فواید چیتوسان و نحوه مصرف آن
-
لاغری و کاهش وزن
چیتوسان، در PH دستگاه گوارش، پلیمری با بار مثبت است که می تواند به اجزا دارای بار منفی متصل شود این فیبر می تواند در معده با اسیدهای چرب باند شده مانع از جذب چربی وعده غذایی شود. در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده شده است که چیتوسان می تواند غلظت لپتین ( هورمون کاهش دهنده اشتها ) را افزایش دهد.
همچنین Ernst و Pittler در متاآنالیز خود نشان داده اند که مصرف مکمل چیتوسان پس از 28 روز باعث کاهش 2 کیلوگرم وزن در افراد مورد مطالعه شده است.
البته به این نکته بایستی توجه شود که در کنار مصرف قرص چیتوسان جهت کاهش وزن حتما رژیم غذایی مناسب و فعالیت فیزیکی رعایت شود تا نتیجه دلخواه حاصل شود. همچنین اگر جز کسانی هستید که فکر می کنید مصرف مکمل چیتوسان نیز همانند داروی ونوستات باعث اسهال چرب می شود و این موضوع آزرده خاطرتان می کند، باید گفت که مکانیسم اثر داروی ونوستات با این مکمل متفاوت است و مصرف مکمل چیتوسان با این عارضه جانبی همراه نیست و شما چربی دفع شده را نمی بینید.
نحوه مصرف قرص لاغری چیتوسان
قرص های 500 میلی گرمی چیتوسان یا کیتوزان را می توانید روزانه 2 عدد قبل از هر وعده غذایی اصلی مصرف نمایید.
-
کاهش قشارخون
پیش بینی می شود تا سال 2025 بیش از 1/5 بیلیون نفر در جهان مبتلا به پرفشاری خون شوند. راهکاری رژیمی مختلفی به کاهش فشار خون کمک می کند مانند رعایت رژیم غذایی DASH، کاهش وزن (در صورت داشتن اضافه وزن)، کاهش مصرف الکل .
برخی از مطالعات نشان داده اند که استفاده از قرص چیتوسان در کاهش فشار خون موثر است. مطالعه ای که توسط Haohai و همکارانش در سال 2018 انجام شد نشان داد که مصرف مقادیر بالای چیتوسان ( بیشتر از 2400 میلی گرم در روز ) به کاهش فشار خون دیاستولیک کمک می کند.
-
کاهش کلسترول
افزایش کلسترول توتال، افزایش LDL ( کلسترول بد ) و افزایش تری گلیسیرید خون از علل عمده گرفتگی عروق و سکته قلبی هستند. با کاهش وزن (در صورت داشتن اضافه وزن)، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و استفاده از فیبرهای محلول نظیر میوه ها و سبزیجات در کاهش کلسترول خون موثر هستند.
چیتوسان می تواند به اسیدهای چرب باند شده اطراف آنرا فرا گیرد و از جذب آن ها جلوگیری نماید به این ترتیب در کاهش کلسترول خون موثر است. قرص چیتوسان یا کیتوزان می تواند انتخاب مناسبی برای افرادی باشد که کلسترول خونشان لب مرز است.
بر اساس مطالعه مروری که توسط Ritva Ylitali و همکارانش انجام شد نشان داده شد که مصرف قرص چیتوسان همراه با یک رژیم غذایی مناسب کلسترول تام را 40- 6 % و LDL کلسترول را 35- 15 % می تواند کاهش دهد.
البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که زمانی قرص چیتوسان می تواند در کاهش کلسترول خون موثر باشد که در کنار سایر تغییرات رژیمی استفاده شود و فرد بایستی در قدم اول یک برنامه غذایی مناسب داشته باشد.
-
کمک به بهبود زخم
ژل های حاوی چیتوسان در ترمیم زخم و ریکاوری پس از جراحی موثر است. در مطالعه مروری که در سال 2017 توسط jing-chun Zhou در سال 2017 نشان داد که پانسمان با ژل های کیتوزان تورم را کاهش می دهد و به قطع خونریزی کمک می کند اما اثری در کاهش عفونت و یا کاهش کبودی در محل زخم ندارد.
در مطالعه دیگر نشان داده شد که استفاده موضعی از محصولات حاوی چیتوسان محرک سنتز کلاژن، افزایش دهنده پاسخ ایمنی و موثر در بازسازی بافت می باشد.
-
بهبود پریو دنتیتیس
پریودنتیتیس نوعی التهاب لثه و بافت های اطراف دندان است که معمولا باکتری ها عامل ایجاد آن هستند و اگر به درستی درمان نشود می تواند باعث از دست دادن دندان ها و در نهایت حملات قلبی و مشکلات قلبی و عروقی گردد.
پریودنتیتیس به راحتی قابل پیشگیری است و با رعایت بهداشت و دندان می توان مانع از ایجاد آن شویم. برخی از مطالعات نشان داده اند که استفاده موضعی از فیبر چیتوسان می تواند به درمان این عارضه کمک نماید. چیتوسان با خواص ضد میکروبی و ضد التهابی خود به بهبود پلاک های دندانی کمک می نماید.
-
کمک به درمان نارسایی کلیه
قرص چیتوسان در افراد مبتلا به نارسایی کلیه می تواند تا حدودی باعث کاهش عوارض این بیماری شود. به عنوان مثال در یک مطالعه اثر مکمل چیتوسان بر روی 8 بیمار مبتلا به نارسایی کلیه که همودیالیز می شدند بررسی گردید. به نیمی از این بیماران سه بار در روز هر بار 45 میلی گرم چیتوسان داده شد که در مقایسه با نمونه شاهد افرادی که مکمل چیتوسان دریافت کرده بودند کلسترول کاهش و مقدار هموگلوبین خونشان افزایش پیدا کرده بود. همچنین در این بیماران پس از 4 هفته مصرف مکمل چیتوسان مقدار اوره و کراتین سرمشان کاهش پیدا کرده بود. به نظر می رسد چیتوسان می تواند اوره و آمونیوم را جذب نماید اما مکانیسم دقیق آن هنوز به درستی مشخص نشده است.
موارد احتیاط و منع مصرف در مصرف قرص چیتوسان یا کیتوزان
- کودکان، زنان باردار و مادران شیرده باید از مصرف چیتوسان پرهیز نمایند.
- افراد دچار آلرژی به صدف و سایر سخت پوستان باید در استفاده از قرص های چیتوسان احتیاط نمایند.
- مصرف این فرآورده به همراه داروهای رقیق کننده خون ( مانند وارفارین ) توصیه نمی شود.
- بهتر است این مکمل همراه با ویتامین های محلول در چربی ( A،D،E،K ) مصرف نشود.
Reference:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30990059/
https://selfhacked.com/blog/chitosan/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28456847/
https://www.emedicinehealth.com/chitosan/vitamins-supplements.htm
ارسال نظر